Đình Đà Sơn

Đà Sơn là tên một ngôi làng cổ, có lịch sử xưa nhất của thành phố Đà Nẵng. Căn cứ vào gia phả tộc Phan Đà Sơn lập ngày 14/4 năm Bính Dần, thời Gia Long thứ 5 (1806) lưu giữ tại Nhà thờ tộc Phan, họ Phan ở Đà Sơn là tộc đầu tiên ở Quảng Nam – Đà Nẵng.

Sau khi cộng đồng cư dân làng Đà Sơn được hình thành, ngôi đình đầu tiên của làng Đà Sơn đã được xây dựng tại Gò Me để có nơi thờ tự và sinh hoạt văn hóa với các vật liệu thô sơ thời bấy giờ như: tranh, tre, mây, nứa. Sau một thời gian dài, đình đã được di dời và sửa chữa nhiều lần. Lần cuối cùng tại địa điểm ngày nay vào năm Tân Dậu (1801), đình được tái thiết bề thế hơn: có tiền đường, hậu tẩm, kiến trúc, chạm khắc trang trí đẹp. Sau đó, đình tiếp tục được trùng tu, tôn tạo. Năm 1963, đình Đà Sơn bị hư hại nặng, dân trong làng đồng tâm sửa chữa, kiến trúc kiểu đinh. Đến năm 2006, một lần nữa ngôi đình lại được trùng tu lớn: sửa chữa theo dạng 3 gian 2 mái với tường xây, mái lợp ngói âm dương như hiện nay.

Đình Đà Sơn được xây dựng trên một khoảnh đất rộng khoảng 1.850m2, có tường rào bao bọc xung quanh. Mặt đình quay về hướng Nam. Kiến trúc của đình theo dạng 3 gian 2 mái với tường xây, mái lợp ngói âm dương, có chính điện và hậu tẩm. Chính điện có kết cấu bộ vì theo lối trụ chống kẻ chuyền. Chính điện là nơi thờ các vị tiền hiền, hậu hiền khai khẩn và dựng xây làng xã. Hai bên các ban thờ có các câu đối. Hậu tẩm là nơi thâm nghiêm để thờ thần. Phía trước, giữa khoảng sân rộng là tấm bình phong. Tại đình còn giữ 07 sắc phong thời phong kiến, nhưng đến nay, do các tác nhân khách quan, chỉ còn 03 sắc phong xác định được niên đại là: Thiệu Trị năm thứ 3(1843), Tự Đức thứ 13 (1860) và Duy Tân nguyên niên (1907).

Theo thời gian, đình làng Đà Sơn ngày càng gắn chặt với đời sống tâm linh và lịch sử của dân làng, không thể tách rời đời sống cộng đồng. Từ khi xây dựng đình cho đến nay, hàng năm dân làng Đà Sơn vẫn thường tổ chức cúng tế theo các ngày:

– Ngày 10-3 âm lịch, lễ tế Thành Hoàng bổn xứ, cầu quốc thái dân an.

 – Ngày 16-3 âm lịch: Cúng âm linh.

– Ngày 01-10 âm lịch: Cúng thần Nông.

Đình Đà Sơn được công nhận là Di tích cấp thành phố tại tại Quyết định số 5905/QĐUBND ngày 07/8/2010 của Ủy ban nhân dân thành phố Đà Nẵng.

Nguồn : Sưu tầm