Đình làng Túy Loan

Làng cổ Túy Loan nằm ở hướng Tây Nam và nằm cách thành phố Đà Nẵng khoảng 15km - một ngôi làng cổ có tuổi đời với hơn 500 năm. Nơi đây là nơi còn lưu giữ những nét đẹp truyền thống của dân tộc, những giá trị văn hóa lâu đời, những lễ hội tâm linh gắn liền với đời sống văn hóa tinh thần của người dân trong làng.

1.Tổng quan địa điểm làng cổ Túy Loan Đà Nẵng

Địa chỉ: Nằm trên Quốc lộ 14B, thuộc địa phận xã Hòa Phong, huyện Hòa Vang, cách thành phố Đà Nẵng khoảng 15km. Làng cổ Túy Loan có giá trị lịch sử 500 năm, mang nét bình yên và nhẹ nhàng với không gian cổ xưa, những kiến trúc cổ kính tinh xảo của năm xưa cùng với mặt tiền của ngôi làng hướng ra sông Túy Loan mang vẻ đẹp bình dị của vùng quê Việt Nam. Đây là ngôi làng cổ mà du khách nhất định phải ghé đến trong chuyến đi khám phá Đà Nẵng, tìm hiểu về văn hóa, lối sống của con người nơi đây.

Cùng với đó còn có phong cảnh xung quanh thoáng đãng, mát mẻ thơ mộng với cảnh núi sông, hàng cây cổ thụ mọc dài tỏa bóng mát cây cối rậm rạp mọc xung quanh, mang vẻ bình yên vắng vẻ. Ngôi làng Túy Loan này cũng là chứng nhân thời gian với những bức tường khắc chữ Hán ngày xưa, những ngôi nhà cũ kỹ đã bạc màu, những thiết kế ở ngôi làng này có phần đã đóng phong rêu, những phần mái đình mái làng được chạm khắc tinh tế “thêu rồng khắc phượng” giờ đây cũng đã phai mờ và không còn nguyên vẹn theo thời gian. Tuy là phải trải qua thời gian dài nhiều thế kỷ như vậy những thiết kế không còn nguyên vẹn như thời xưa nhưng nhờ sự phai màu năm tháng nhờ sự cũ kỹ như vậy nên khi du khách ghé đến làng cổ Túy Loan sẽ thấy sự kiên cố uy nghiêm cổ kính và đứng sừng sững như một vị anh hùng canh giữ sự bình yên cho ngôi làng.

Ở làng Túy Loan có một ngôi đình có tuổi đời cũng hơn 100 năm cũng được gọi là đình làng Túy Vân, ngôi đình này sở hữu 20 sắc phong của nhà Vua ban để phong tước quý tộc, quan chức hay khen thưởng những người có công và xếp hạng cho các vị thần được thờ trong các đình, các đền thuộc khu vực làng xã của người dân Việt. Nơi đây cũng tập trung những nghi thức tâm linh, cúng bái linh thiêng thờ tự những đấng tin của người dân trong làng.

Không những vậy nơi đây còn có làng nghề truyền thống đặc trưng đó là làm bánh tráng và mì Quảng rạng danh xứ Đà Nẵng. Cứ đến độ dịp Tết ngôi làng Túy Loan này lại phát huy hết công suất để cho ra lò những mẻ bánh nóng hổi ngon lành để phục vụ nhu cầu của khách hàng thập phương.

2. Hướng dẫn di chuyển đến làng cổ Túy Loan

Bạn đi bằng hai hướng là cầu Rồng và cầu Tiên Sơn đều được nhé. Nằm cách Trung tâm thành phố Đà Nẵng khoảng 15km và mất khoảng hơn 30 phút là đến được làng cổ Túy Loan, bạn sẽ xuất phát từ bãi biển Mỹ Khê nhé.

Bạn đi từ bãi biển Mỹ Khê trên đường Võ Nguyên Giáp đi về hướng cầu Trần Thị Lý đi thẳng vào quẹo phải tại đường Hồ Xuân Hương, sau khi qua cầu Tiên Sơn bạn rẽ trái tại đường Hai Tháng Chín. Bạn tiếp tục đi thẳng là đường Cách Mạng Tháng Tám hướng Quốc lộ 14B. Bạn đi thẳng Quốc lộ 14B bạn sẽ đến đường Quảng Xương sau đó rẽ phải vào đường 604 thuộc địa phận xã Hòa Phong và bạn chỉ cần đi một đoạn nữa là sẽ đến làng cổ Túy Loan.

Hoặc bạn đi từ phía Cầu Rồng, sau khi ra khỏi Cầu Rồng bạn rẽ phải tại vòng xoay Ngô Quyền, đi thẳng sẽ là đường Ngũ Hành Sơn, đi thẳng rẽ phải tại đường Tiên Sơn. Sau khi qua khỏi cầu Tiên Sơn bạn tiếp tục đi theo lộ trình trên, nếu bạn không chắc có thể hỏi thêm người dân trong đó họ sẽ nhiệt tình chỉ cho bạn đường đi.

3. Khám phá địa điểm làng cổ Túy Loan Đà Nẵng

3.1 Truyền thuyết và bề dày lịch sử của ngôi làng cổ Túy Loan

Tên gọi của làng Túy Loan xuất phát từ một truyền thuyết xa xưa kể lại rằng có một con chim lớn uống rượu say mèm rồi bay đến ngôi làng này để trú ngụ (Túy là say, Loan là loài chim Loan) theo nguồn gốc chữ Hán là vậy. Nhưng cũng có một ý nghĩa khác với tên gọi khác là Thúy Loan có nghĩa là ngọn núi cao màu xanh (Thúy là chỉ màu sắc xanh biếc, Loan là ngọn núi cao). Địa danh Thúy Loan được xuất hiện lần đầu tiên trong cuốn sách “Ô châu cận lục” của tác giả Dương Văn An vào năm 1555 dưới thời vua Mạc Tuyên Tông với nội dung Thúy Loan là 1 trong số 66 xã của huyện Điện Bàn thuộc phủ Triệu Phong lúc bấy giờ.

Theo lịch sử xa xưa được ghi nhận vào năm 1470 vua Lê Thánh Tông đã ban lệnh cho 5 vị tiên hiền các họ Đăng, Lâm, Nguyễn, Trần, Lê vào mở rộng bờ cõi, các bị đã đến vùng đất này khai hoang lập nghiệp và gầy dựng lên ngôi là Thúy Loan hay Túy Loan bây giờ.

Đặt chân đến làng cổ Túy Loan bạn sẽ được ngắm nhìn những kiến trúc được điêu khắc từ thời xa xưa có những ngôi nhà cũng được xây cách đây 200 - 300 năm nhưng vẫn còn đứng trụ hiên ngang trong gió, chỉ phai mờ đôi chút do thời gian nhưng vẫn còn rất chắc chắn. Những cột đình, mái kèo vẫn còn dùng được mang giá trị lịch sử kiến trúc lâu đời. Ngôi làng này dành cho những du khách muốn rời khỏi chốn ồn ào nhộn nhịp của thành phố để về nơi vùng quê yên bình với nhịp thở của ngôi làng vốn là sự bình yên, nhẹ nhàng giúp du khách cảm thấy được thư giãn và cảm giác thích thú.

3.2 Tham gia các lễ hội tại ngôi làng cổ Túy Loan Đà Nẵng

Du khách có thể về ghé thăm 2 lễ hội lớn tại làng cổ Túy Loan vào tháng âm lịch, những lễ hội đặc sắc mang đậm tính truyền thống đặc biệt của nơi này, thể hiện được lối sống tâm linh của người dân đối với lòng tin tín ngưỡng của mình.

Lễ hội đình làng Túy Loan hay còn gọi là Lễ hội làng cổ Túy Loan. Được diễn ra vào ngày 9/1 và 10/1 âm lịch hằng năm. Dân làng của hai thôn Đông và thôn Tây tại làng cổ Túy Loan cùng du khách sẽ tập trung tổ chức lễ hội diễn ra trong 2 ngày với rất nhiều hoạt động thú vị. Phần lễ có rước Sắc Phong, dâng hương tế đình nhằm tưởng nhớ công lao lập đất khoang hoang của 5 vị tiên hiền 5 họ tộc Đặng, Lâm, Nguyễn, Trần, Lê. Phần hội gồm có các trò chơi dân gian như tráng bánh, kéo co, đẩy gậy diễn ra ở trước sân đình làng Túy Loan. Những cô gái khéo tay của 2 thôn làng sẽ trổ tài tráng bánh, ai tráng bánh khéo hơn đẹp hơn sẽ mang về chiến thắng vẻ vang cho thôn của mình qua đó còn giới thiệu sản vật đặc trưng của làng cổ Túy Loan và văn hóa truyền thống của làng đến nhiều du khách hơn nữa.

Đua ghe, đua thuyền của các tráng sĩ trong làng cũng được tổ chức tại sông Túy Loan thơ mộng, trên bờ du khách và dâng làng hai thôn đua nhau hò reo cổ vũ, nhộn nhịp cả một góc trời. Ngày hôm sau còn có các hoạt động khác như gói bánh tét, đua xe đạp và các trò chơi dân gian khác và hết ngày sẽ là kết thúc Lễ hội đình làng Túy Loan.

Và vào tháng 8 âm lịch ngày 11 - 12 làng cổ Túy Vân có tổ chức Lễ tế đình để tỏ lòng biết ơn các vị đã có công lập địa khai sinh vùng đất và cầu thái bình cho đất nước. Sau phần tế lễ sẽ đến phần rước sắc, 4 người khiêng 1 ban có phủ vải đỏ, có lọng theo che có thêm 9 người cầm cờ cầm giáo đi phía trước, có chiêng trống và bát âm đi theo đoàn sẽ đi một vòng quanh làng rồi trở lại sân đình làng. Đây được xem là lễ hội quan trọng của người dân tại làng cổ Túy Loan.

3.3 Tham quan làng cổ Túy Loan với nghề bánh truyền thống tại Đà Nẵng

Từ năm 1975 làng cổ Túy Loan nổi tiếng với 2 món là mì Quảng và bánh tráng, hiện trong làng vẫn còn 15 hộ mưu sinh theo nghề thủ công trán bánh truyền thống. Người dân trong làng quan niệm đây là món mang tinh túy của đất trời vì được làm từ bột gạo. Có 4 công đoạn chính để làm ra bánh tráng.

Bước 1: Chọn nguyên liệu. 

Bước 2: Chọn củi tốt để tráng bánh.

Bước 3: Sấy bánh. 

Bước 4: Gỡ bánh thành phẩm. Món đặc sản này có giá bán là 170.000 VNĐ cho 10 cái chưa nướng và 220.000 VNĐ cho 10 cái đã nướng. Ngoài ra còn có các loại đặc sản khác như bánh quê, cá mắm Hội An, chiếu hay nón đặc sản,.. rất thu hút du khách đến mua và tham quan. 

Làng cổ Túy Loan Đà Nẵng là một ngôi làng mang dấu ấn của thời gian, nơi để tìm về sự bình yên trong tâm hồn bạn sẽ cảm thấy nơi đây rất hài hòa với thiên nhiên bạn sẽ thấy mọi sự mệt mỏi của những áp lực sẽ được xua tan đi chỉ để lại những giây phút thư giãn thoải mái bình dị. Hy vọng những thông tin trên sẽ giúp ích cho bạn. 

Kiều Oanh

Nguồn: Tổng hợp