Lễ hội Quán thế âm Ngũ Hành Sơn

Lễ hội QuánThế Âm Ngũ Hành Sơn Đà Nẵng là nét văn hóa tâm linh mang đậm yếu tố tín ngưỡng của người Việt, thu hút nhiều sự quan tâm và tham gia của du khách thập phương hàng năm tại thành phố đáng sống này. Mới đây, lễ hội này được Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch đưa vào Danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.

1.Câu chuyện về sự ra đời của Lễ hội Quán Thế Âm Ngũ Hành Sơn Đà Nẵng

1.1 Nguồn gốc ra đời của Lễ hội Quán Thế Âm Ngũ Hành Sơn Đà Nẵng

Có lẽ bạn chưa biết, Lễ hội QuánThế Âm Ngũ Hành Sơn Đà Nẵng còn có tên gọi khác là Lễ hội Quán Âm 19/2, bắt nguồn từ một lễ vía thuần túy tôn giáo của đạo Phật, chính là Lễ vía Đức Phật Quan Thế Âm được lưu truyền đến giờ và trở thành lễ hội dân gian truyền thống. Cùng quay ngược về quá khứ một chút, thì Lễ hội Quan Thế Âm Ngũ Hành Sơn Đà Nẵng này được người dân tổ chức lần đầu tiên vào năm 1960, nhân dịp khánh thành tượng Bồ Tát Quán Thế Âm tại động Hoa Nghiêm của ngọn Thủy Sơn, nằm trong năm ngọn núi Ngũ Hành Sơn. Sau đó hai năm thì lễ hội này tiếp tục được người dân trong vùng tổ chức trong dịp khánh thành Chùa Quan Âm ở động Quan Âm. Chùa này chính là địa điểm phát hiện ra một khối thạch nhũ độc đáo, có tôn tượng Phật Bà Quán Thế Âm, hoàn toàn 100% do tự nhiên. Nhưng thời gian dài cứ thế tiếp tục trôi qua mà Lễ hội Quan Thế Âm Ngũ Hành Sơn Đà Nẵng không được tổ chức bởi nhiều lý do riêng khác nhau. Cứ thế mãi đến ngày 19 tháng 2 Âm Lịch năm Tân Mùi (năm 1991), lễ hội này mới được khôi phục và diễn ra trước sự quan tâm của rất nhiều người dân Đà Nẵng cùng chính quyền địa phương.

Chính vì thế, quy mô tổ chức từ lúc ấy bắt đầu trở nên lớn hơn, đầu tư cũng khá kỹ, và nội dung của lễ hội lại càng trở nên phong phú và hấp dẫn hơn so với lúc khởi phát ban đầu rất nhiều

Lễ hội Quán Thế Âm Ngũ Hành Sơn Đà Nẵng được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia 

1.2 Ý nghĩa của Lễ hội Quán Thế Âm Ngũ Hành Sơn Đà Nẵng

Là một trong những lễ hội mang đậm ý nghĩa tâm linh và nhân văn sâu sắc của dân tộc ta từ xưa để lại, Lễ hội Quán Thế Âm Ngũ Hành Sơn Đà Nẵng dần dần trở thành nét đẹp trong sinh hoạt văn hoá cộng đồng, đáp ứng nhu cầu tín ngưỡng tôn giáo vốn đã đi sâu vào đời sống tinh thần của mọi người. Từ đó, lễ hội đã góp phần giữ gìn, phát huy bản sắc văn hoá, bảo tồn giá trị truyền thống tốt đẹp của dân tộc và địa phương, phát triển mạnh về du lịch ở di tích quốc gia Ngũ Hành Sơn.

Ngoài ra, lễ hội này còn là dịp để các Phật tử từ bốn phương có thể thỏa mãn nhu cầu tâm linh tín ngưỡng, hành lễ tại chùa để cầu mong cho Quốc thái dân an, khát vọng về một năm mới tốt lành, nhân khang, vật thịnh, và sau đó hướng con người tới chân - thiện mỹ của cuộc sống.

Lễ hội Quán Thế Âm Ngũ Hành Sơn Đà Nẵng sẽ giúp du khách hiểu thêm về lịch sử của Phật giáo Việt Nam và loại hình nghệ thuật văn hóa này

2.Địa điểm tổ chức Lễ hội Quán Thế Âm Ngũ Hành Sơn Đà Nẵng

Đến hẹn lại lên, Lễ hội QuánThế Âm Ngũ Hành Sơn Đà Nẵng được tổ chức hàng năm tại Chùa Quán Thế Âm, tọa lạc uy nghiêm ở số 48 Đường Sư Vạn Hạnh, phường Hòa Hải, Quận Ngũ Hành Sơn, thành phố Đà Nẵng, Việt Nam, và là một trong những điểm du lịch tâm linh đặc sắc vào dịp đầu năm mới ở thành phố đáng sống.

Chùa Quán Thế Âm

Tượng Phật uy nghiêm tại Lễ hội Quán Thế Âm Ngũ Hành Sơn Đà Nẵng

3.Thời gian tổ chức Lễ hội Quán Thế Âm Ngũ Hành Sơn Đà Nẵng

Hàng năm, cứ mỗi độ xuân về, hàng trăm phật tử khắp bốn phương lại nô nức tham gia Lễ hội Quán Thế Âm Ngũ Hành Sơn Đà Nẵng kéo dài trong ba ngày. Lễ hội sẽ bắt đầu từ ngày 17, 18 và 19 tháng 2 Âm Lịch mỗi năm, trong đó, ngày 19 được chọn là ngày lễ chính thức.

Hàng vạn người tham gia Lễ hội Quán Thế Âm Ngũ Hành Sơn Đà Nẵng

4.Lễ hội Quán Thế Âm Ngũ Hành Sơn Đà Nẵng được diễn ra như thế nào?

Nếu du khách muốn tham gia Lễ hội Quán Thế Âm Ngũ Hành Sơn Đà Nẵng, thì nên lưu ý thời gian cũng như nội dung lễ hội. Thông thường thì lễ hội này sẽ kéo dài trong 3 ngày và bao gồm 2 phần là: phần lễ và phần hội. Hai phần này được tổ chức đan xen kết hợp hòa quyện với nhau, trong lễ có hội và trong hội cũng có lễ.

4.1 Phần Lễ của Lễ hội Quán Thế Âm Ngũ Hành Sơn Đà Nẵng

Trong phần lễ, nội dung của Lễ hội Quán Thế Âm Ngũ Hành Sơn Đà Nẵng sẽ chủ yếu mang đậm màu sắc của lễ nghi Phật giáo, cùng nghi lễ truyền thống của địa phương Đà Nẵng. 

- Lễ rước ánh sáng: thường được tổ chức vào tối ngày 18 tháng 2 Âm Lịch, bao gồm phần rước đuốc, rước kiệu, múa lân, múa rồng… để cầu mong ánh sáng của Phật sẽ soi sáng và chỉ lối cho các chúng sinh. Trong quan niệm về Phật giáo, ánh sáng đó có nghĩa là sự trí tuệ, khi trí tuệ sáng thì tấm lòng và đạo đức mới trong sáng, khiến chúng ta sẽ làm những việc thiện lành và giúp đỡ cho đời.

- Lễ khai kinh: Sẽ được diễn ra vào buổi sáng sớm ngày 19 tháng 2 Âm Lịch. Đây là lễ cầu nguyện cho quốc thái dân an, chúng sinh khắp nơi an lạc và nhà nhà đều hạnh phúc.

Nghi lễ khai kinh trong Lễ hội Quán Thế Âm Ngũ Hành Sơn Đà Nẵng

- Lễ trai đàn chẩn tế: cũng giống như lễ khai kinh, lễ trai đàn chẩn tế này cũng được tổ chức vào sáng ngày 19 tháng 2 Âm Lịch. Mục đích chính của lễ này là để cầu siêu, cúng thập loại chúng sinh. Trước khi làm lễ, các Phật tử sẽ viết ra danh sách những người thân đã qua đời và gửi lên chùa để cầu siêu, sau đó, chùa sẽ mời người có giới phẩm ra để chủ trì lễ chứ không phải ai làm cũng được đâu nha!

- Lễ thuyết giảng về Bồ Tát Quán Thế Âm và dân tộc: được tổ chức vào buổi sáng ngày 19 tháng 2 Âm Lịch, chỉ sau lễ cầu kinh và trai đàn chẩn tế. Lễ này nhằm ca ngợi tấm lòng từ bi, bác ái của đức Phật Bồ Tát Quán Thế Âm, và sau đó là khát vọng cả nước Việt sẽ thái bình, an khang, thịnh vượng.

Các tín đồ Phật giáo đang trang nghiêm thực hiện nghi lễ

- Lễ rước tượng là lễ quan trọng nhất trong Lễ hội Quán Thế Âm Ngũ Hành Sơn Đà Nẵng nhằm mục đích cầu nguyện cho đồng bào, đặc biệt là các ngư dân đi biển, hay làm ăn trên sông nước được bình an, mưa thuận gió hòa. Lễ sẽ được diễn ra sau 4 nghi lễ (lễ rước ánh sáng, lễ khai kinh, lễ trai đàn chẩn tế, lễ thuyết giảng về Bồ tát Quán Thế Âm), vào lúc 10 giờ sáng ngày 19 tháng 2 Âm Lịch. Nếu lần đầu tiên tham gia, du khách sẽ hơi choáng ngợp với không khí uy nghiêm lúc này. Đi trước có 4 người sẽ khiêng kiệu có tượng Phật Bà, theo sau là có hàng trăm Phật Tử đi cùng.

Bên cạnh các nghi lễ trên, Lễ hội Quán Thế Âm Ngũ Hành Sơn Đà Nẵng còn có lễ tế xuân. Mục đích chính của lễ này là cúng các sơn thủy thổ thần để cầu nguyện cho quốc thái dân an, và thường được tổ chức vào đêm ngày 18 tháng 2 Âm Lịch.

Bạn sẽ bắt gặp các bô lão rất nghiêm trang khi khăn áo chỉnh tề, tay còn cầm cờ lọng, đuốc và lồng đèn nữa, theo sau còn có cả một đội nhạc cổ và chiêng trống rất “hoành tráng lệ”

4.2 Phần Hội của lễ hội Quán Thế Âm Ngũ Hành Sơn Đà Nẵng

Phần Hội của Lễ hội Quán Thế Âm Ngũ Hành Sơn Đà Nẵng được diễn ra đan xen với phần Lễ. Đây là phần sôi nổi và náo nhiệt nhất, được nhiều du khách thấp thỏm, “đứng ngồi không yên” khi gắn liền với các hoạt động thể thao truyền thống mang đậm tính nhân văn, thể hiện rõ bản sắc văn hóa dân tộc, xen lẫn với hiện đại. Du khách bên đường cũng hào hứng tham gia góp vui, nào là hóa trang hát dân ca, thi cờ, nhạc, hoạ, điêu khắc, múa tứ linh, thả đèn trên sông, hát tuồng... Và như để bổ sung thêm cho không khí của Lễ hội Quán Thế Âm Ngũ Hành Sơn Đà Nẵng, các hoạt động không kém phần hấp dẫn cứ thế xuất hiện, nào là triển lãm thư pháp và tranh thủy mặc, hội thi thuyết minh về danh thắng Ngũ Hành Sơn, hội thi nấu ăn chay…

Hoa đăng lung linh trong Lễ hội Quán Thế Âm Ngũ Hành Sơn Đà Nẵng

Lễ hội Quán Thế Âm Ngũ Hành Sơn Đà Nẵng không chỉ thu hút bao nhiêu Phật tử tìm về, mà những người dân Việt từ khắp các tỉnh trên cả nước cũng trong ngóng từng ngày. 

Jacqueline Ngo

Nguồn: Tổng hợp